دانشگاه آزاد اسلامی
واحددامغان
دانشکده کشاورزی
پایان نامه جهت اخذدرجه کارشناسی ارشد
رشته بیماری شناسی گیاهی
عنوان
بررسی عوامل
پوسیدگی سیب زمینی درانبارهای دامغان
استادراهنما:
دکترعبدالرضا فروتن
اساتیدمشاور:
دکتر سیاوش رعیت پناه
برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده درج نمی شود
تکه هایی از متن به عنوان نمونه : (ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)
پوسیدگی نرم ناشی از گونههای اروینیا از بیماریهای مهم سیب زمینی در مناطق تحت کشت این گیاه میباشد. در این بررسی از مزارع و انبارهای مناطق تحت کشت سیب زمینی در دیباج، کلاته، تویه، دروار، فولاد محله وآستانه شهرستان دامغان بازدید و نمونه برداری بعمل آمد. از کشت نمونههای جمعآوری شده در محیط کشت آگار غذائی، 45 جدایه باکتری پکتولیتیک بدست آمد. اصول کخ در مورد همه جدایهها انجام و همه آنها قادر به ایجاد بیماری بودند. همه جدایهها روی محیط کشت EMB دارای کلنیهای کوچک گرد، صاف، نسبتا برجسته با حاشیه منظم تا نامنظم و به رنگ زرد طلایی تا قرمز با درخشندگی سبز متالیک بودند. این باکتریها گرم منفی، میلهای شکل، متحرک، حاوی تاژکهای محیطی و قادر به رشد در شرایط غیرهوازی بودند. و همچنین جدیههای بدست آمده توانستند در ورقههای سیب زمینی ایجاد لهیدگی کنند. همه جدیهها اکسیداز منفی و کاتالاز مثبت بوده و توانستند گلوکز را تخمیر و نیترات را احیاء نمایند. براساس خصوصیات بدست آمده در آزمونهای فیزیکو شیمیائی و مقایسه با مشخصات گزارش شده در منابع معتبر، جدا شدهها در یک گونهErwinia carotovora و زیر گونههای E. carotovora subsp. carotovora و E. carotovora subsp. atroseptica شناسائی شدند.
سیب زمینی (.Solanum tuberosum L) یكی از محصولات مهم کشور بوده و سطح زیر كشت آن دراستان سمنان بالغ بر 5000 هكتار است. شهرستان دامغان با اختصاص بیش از2000 به کشت سیب زمینی، از مناطق بسیار مساعد این زراعت به شمار میرود.
بسیاری از كشاورزان دامغان غدههای خوراکی و بذری سیب زمینی مورد نیاز كشت را طی فصول غیر زراعی در انبارهای سنتی نگهدا ری میكنند. هر ساله میزان قابل توجهی از این غدهها دچار پوسیدگی شده و از بین میرود.
محدودیتها، موانع و هزینههای بالای تهیه و نگهداری غدههای بذری و همچنین پوسیدگی غدههای بذری در انبار و یا قبل از رویش بوتهها د ر مزرعه، از جمله مشكلات عمده تولیدكنندگان سیب زمینی در این منطقه محسوب میگردد. از جمله پوسیدگیهای سیب زمینی، پوسیدگی نرم ناشی از گونههای اروینیا میباشد.
در این بررسی گونههای اروینیا عامل پوسیدگی نرم غده سیب زمینی در انبارهای منطقه دامغان شناسایی و اهمیت نسبی آنها مورد ارزیابی قرار گرفت.
– 1 – سابقه بیماری در دنیا
باکتریهای عامل پوسیدگی نرم معمولا در گونه Ewrvinia carotovora (L.R.Jones) Holland قرار دارند (4). جونز[1] در سال 1901 اولین بار از آمریکا بیماری پوسیدگی نرم باکتریائی را روی هویج گزارش و عامل بیماری را Bacillus caorotovora نامید. یک سال بعد و تقریبا بطور همزمان ونهال[2] از هلند و اپل[3] از آلمان مستقلا بیماری ساق سیاه را از روی سیب زمینی[4] گزارش کردند. ونهال عامل بیماری را Bacillus atroseptica و اپل آنرا Bacillus phytophthorus نامیدند.
در سال 1907 هریسون[5] باکتری B. solanisaprus و در سال 1911 مورفی و هریسون[6] باکتری B. melangenes را که ایجاد بیماری مشابه ساق سیاه روی سیب زمینی میکردند، به عنوان عامل این بیماری معرفی کردند (28 و 27). همچنین اولین بار در سال 1953 گونه E. chrysanthemi به عنوان بلایت باکتریائی داوودی از آمریکا و متعاقبا در سال 1975 از ژاپن گزارش گردید (38).
پوسیدگی نرم از شایع ترین و مخربترین بیماریهای باکتریائی سبزیجات در شرایط انبار و حمل و نقل است. به سبب پراکنش جهانی بیماری، تحقیق پیرامون این بیماری در کشورهای مختلف از جمله آمریکا، انگلستان، فرانسه، شوروی سابق، دانمارک، یوگسلاوی و هند بطور جدی پیگیری شده است (1).
در سال 1945 والدی[7] پیشنهاد نمود که جنس Erwinia محدود به سه گونه E. Salicis، amylovora E. و E. tracheiphila (عوامل بیماریهای نکروز و پژمردگی) و به عنوان عوامل پوسیدگی نرم پذیرفته شوند و گونههای E. carotovora و E. chrysanthemi در جنس دیگری به نام Pectobacterium قرار داده شوند.
اگر چه از این پیشنهاد در ابتدا استقبال شد(Graham, 1958; Barnel et al,. 1973, 1974) ، اما مورد قبول و پذیرش عموم قرار نگرفت. زیرا گونههای حد وسط این دو گروه علیرغم دارا بودن مشخصات فنوتیپی مشابه اروینیا، فاقد قدرت پوسیدگی نرم بودند (29).
2 – 1 – سابقه بیماری در ایران
باکتری Erwinia اولین بار در ایران توسط حجارود (5) و امانی (2)از پیازهای پوسیده سیکلامن جدا گردیده و امانی با آزمایشات تکمیلی، باکتری را E. carotovora معرفی نمود.
بهار و دانش در سال 1365 زیر گونه (Ecc) Erwinia carotovora subsp. carotovor را به عنوان عامل ساق سیاه و پوسیدگی نرم سیب زمینی در اصفهان گزارش کردند (3). زیر گونه Eccتوسط عرب و رحیمیان در سال 1368 از روی دیفن باخیا گزارش شد و ظهور استرینهای متعددی از اروینیا مثل E. carotovora subsp atroseptica (Eca) وE. carotovora subsp carotovora (Ecc) را از مناطق مهم سیب زمینی کاری استان فارس جداسازی و بیماریزائی آنها را روی سیب زمینی به اثبات رساندند (1).
فریدونی (11) استرینهای عامل این بیماری را در استانهای خراسان، آذربایجان شرقی، اصفهان، همدان، تهران و مازندران بررسی کرد.
احمد وند (1) مناطق مختلف سیب زمینی کاری همدان را از نظر ویژگیهای فنوتیپی و میزبانی بررسی نمود. او زیر گونه های Ecc و Eca را روی گیاه سیب زمینی گزارش نموده و در مواردی به استرینهای بینابینی گونه E. carotovora و E. chrysanthemi اشاره نمود. تو همچنین گونه Ech را از همدان گزارش کرد (1 و11).
اروینیای عامل پوسیدگی نرم باعث نرم شدن و پوسیدگی بافت پارانشیمنی گیاه میزبان میشود. علائم بارز بیماری روی غده سیب زمینی بصورت پوسیدگی نرم غده[8] و در ساقه بصورت ساق سیاه میباشد.
1 – 3 – 1 – علائم پوسیدگی نرم غده
غدههای بذری قبل از کاشت و غدههای تولیدی قبل یا بعد از برداشت مکن است در انبار به بیماری پوسیدگی نرم مبتلا شوند. آلودگیها عمدتا از طریق عدسکها، زخمها و انتهای استولون گیاه مادری بیمار صورت میگیرد. زخمهایی که روی عدسکها به وجود میآیند، به صورت کمی فرو رفته برنزه تا قهوهای هستند و نواحی آبسوخته مدوری به قطر تقریبی 6% – 3% سانتیمتر دورآنها مشاهده میگردد. در شرایط خشک زخمها ممکن است فرورفته، سخت و خشک باشند. در برخی اوقات بیماری متوقف شده و قسمتهای بیمار خشک و نواحی فرورفتهای با تودهای از مواد مرده و سخت و سیاه پر میشوند. لکهها نا منظم، فرو رفته و به رنگ قهوهای تیره هستند (46 و 68). پوسیدگی از روی سطح غده شروع شده و به طرف داخل ادامه مییابد. بافتهای پوسیده نرم، مرطوب و برنزه تا کرم رنگ هستند. به نحوی که کاملا از بافت سالم قابل تشخیص بوده و با شستشو بسهولت از بافت سالم جدا می شوند. معمولا حاشیه زخمها به رنگ قهوهای تا سیاه دیده میشود (13 و 38).
در مراحل اولیه بافتهای پوسیده بی بو بوده، ولی در اثر فعالیت میکرو ارگانیزمهای ثانویه، بوی فساد بافت پوسیده به مشام میرسد. بافتهای آلوده حالت لزج و چسبندهای پیدا میکنند (16، 32 و 46) و به سبب اضمحلال کامل این بافتها، فقط پوست غده در خاک باقی میماند (16).
2 – 3 – 1 – علائم بیماری ساق سیاه
علائم بیماری در هر مرحله از رشد گیاه قابل مشاهده است. در روی ساقه سیب زمینیهای آلوده پوسیدگی سیاه رنگی به وجود میآید که معمولا از قطعات بذری پوسیده شروع میشود و ممکن است در چند میلیمتری بالای ساقه یا تمام طول ساقه گسترش یابد. اغلب در نواحی بالای لکههای سیاه، مغز ساقه پوسیده شده و بافتهای آوندی بی رنگ میگردند (46).
گیاهان آلوده در ابتدا به سبب رشد غیر عادی، دارای بوتههائی باریک و به حالت کوتاه میباشند. شاخ و برگ گیاه کلروزه شده و حاشیه برگچهها به طرف بالا کشیده میشوند. ممکن است برگچهها و تمام گیاه پژمرده شده و کم کم رو به زوال گذارده و بمیرند. وقتی گیاهچههای جوان مورد حمله قرار گیرند، قبل از خروج از خاک از بین می روند.
آسیب پذیری ناشی از خسارات باد یا تگرگ و یا افتادن دمبرگ، ورود پاتوژن به داخل گیاه را آسان کرده و باعث آلودگی ساقه، دمبرگ و برگ میگردد. در آب و هوای مرطوب پوسیدگی نرم ساقه لعابدار بوده و ممکن است گسترش یابد، و لی تحت شرایط خشک بافتهای آلوده چروکیده و خشک شده و غالبا توسعه آلودگی به قسمتهای زیر زمینی ساقه محدود میگردد.
غدههای حاصل از گیاه آلوده به ساق سیاه نیز از طریق آوندهای موجود در استولون منتهی به آنها آلوده شده و میپوسند. در چنین غدههائی پوسیدگی نرم عمدتا در قسمتهای مرکزی و داخلی غده مشاهده میگردد (32، 46 و 66).
پوسیدگی سیاهرنگ غده در انتهای اتصال به ساقه از مهمترین مشخصه بیماری است (4). ساق سیاه اغلب بعد از اینکه گیاهان خوب رشد کرده و حتی در مراحل گل نیز رخ میدهد (75).
محققین ابتدا تصور میکردند که علائم بیماری ساق سیاه فقط توسطEca ایجاد میگردد و به همین دلیل تمایز دو زیر گونه Eca و Ecc را در نوع علائم میدانستند (16، 19 و 90). اما بعدها تانی و آکائی[1] و استانقلین و منلی[2] (82) نقش E. carotovora را بعنوان عامل اصلی ساق سیاه، به ترتیب در آریزونا و ژاپن گزارش نمودند (46). هاریسون و مولینا بارها زیر گونه Ecc را در کلرادو از روی ساقههای آلوده با علائم ساق سیاه جدا سازی نمودند. بنابراین صرفا وجود علائم ساق سیاه، معیار خوب و کافی برای تفکیک Ecc از Eca نیست (83).
در ژاپن اوگاساوارس و تامیناژ[3] گونه E. chrysanthemi و آکائی و تانی[4] گونه Ecc را به عنوان عامل بروز ساق سیاه در سیب زمینی گزارش نمودند (85). آنها همچنین وقوع بیماری ساق سیاه روی سیب زمینی را در شرایط گلخانهای بوسیله ایزولههائی که از چغندر قند جدا کرده بودند (E. c. subsp. betavasculorum)، گزارش نمودند.
بررسیهای انجام گرفته نشان میدهد که بیماری ساق سیاه میتواند در اثرEca ، Ecc یا Ech بوجود آید، اما در بیشتر مواقع واژه و توصیف ساق سیاه برای گیاهان آلوده شده با Eca و پوسیدگی نرم برای گیاهان آلوده شده با Ecc یا Ech به کار میرود.
هریسون و مولینا[5] (64 و 26) با انجام آزمایشات گلخانهای و مزرعهای ثابت کردند که Ecc و Eca هر دو باعث بروز علائم ساق سیاه در سیب زمینی میشوند. اما در دماهای پائین خاک (18 – 7 درجه سانتیگراد) فقط Eca، در دماهای بالا (35 – 24 درجه سانتیگراد) Ecc و در حرارتهای متوسط خاک (5/26 – 5/15 درجه سانتیگراد) Ecc و Eca در بروز این بیماری نقش دارند. به اعتقاد بسیاری از محققینEcc و Eca میتوانند در صورتیکه شرایط محیطی مناسب و دمای خاک مطلوب باشد، به صورت کمپلکس باعث بروز بیماری ساق سیاه و پوسیدگی نرم سیب زمینی شوند (73) .
تعداد صفحه :125
قیمت : 14700 تومان
—-
پشتیبانی سایت : * asa.goharii@gmail.com
در صورتیکه با پرداخت آنلاین مشکلی دارید می توانید مبلغ مربوط به هر فایل را به شماره کارت 6037991199500590 به نام خيريه محک واريز کرده و تصوير پرداختي و عنوان فايل درخواستي را به ایمیل asa.gohari@gmail.com
ارسال کرده تا فايل برایتان ارسال شود.